Πέμπτη 18 Ιουνίου 2015

Τα σκάνδαλα του 1989

Καθότι περιμένουμε την λήξη του δράματος την Δευτέρα, με το ένα ή με τον άλλο τρόπο (και δυστυχώς είμαι απαισιόδοξος) θυμήθηκα την τελευταία περίοδο σημαντικής πολιτοοικονομικής κρίσης. Τα δεδομένα ήταν τότε διαφορετικά, η πολιτική κρίση προκάλεσε την οικονομική ενώ τώρα είναι το αντίθετο, αλλά καλό είναι να θυμηθούν οι παλαιότεροι και να μάθουν οι νεώτεροι τι έγινε την προηγούμενη περίοδο αναταραχής. Ακολουθούν κατά σειρά τα σκάνδαλα που τόσο πόλωσαν το πολιτικό βίο της εποχής εκείνης.

1. Σκάνδαλο της Αγοράς του Αιώνα. Η Αγορά του Αιώνα ήταν το πρόγραμμα προμήθειας από την Πολεμική Αεροπορία εώς 120 μαχητικών τρίτης γενεάς. Υποψήφιοι τύποι ήταν το F-16, Mirage 2000, F/A-18 και Tornado. Με πολιτική απόφαση του Ανδρέα αγοράστηκαν 40 F-16 και 40 Mirage. Οι επικριτές της απόφασης φώναξαν σκάνδαλο διότι το Mirage και πιο ακριβό ήταν και λιγότερα αντισταθμηστικά οφέλη έδιναν οι Γάλλοι. Άλλο σημείο επίκρισης ήταν ότι αγοράστηκαν μόλις 80 αεροσκάφη σε μία φάση όπου οι Τούρκοι αγόρασαν 160 F-16 και έστησαν γραμμή συμπαραγωγής, ενώ οι δικοί μας απλά αγόρασαν από την ξένη γραμμή παραγωγής. Η αλήθεια είναι ότι η General Dynamics είχε προσφέρει την γραμμή παραγωγής στην Ελλάδα, εφόσον αγοράζαμε τουλάχιστον 120 αεροσκάφη. Επίσης ήταν πιο φτηνό να αφοράσουμε 120 Mirage ή 120 F-16 παρα 40 κάθε τύπου. Η ΠΑ είχε στηθεί μεταπολεμικά με βάση Αμερικανικά αεροσκάφη (και όχι Γαλλικά) και δεν είχε καλή εμπειρία με τα Mirage F-1, αλλά να μην ξεχνάμε ότι όταν ο Καραμανλής αγόρασε τα Mirage οι Αμερικανοί αρνούνταν να μας πουλήσουν σύγχρονα αεροσκάφη. Με εξαίρεση την περίπτωση που η απόφαση ήταν αποκλειστικά με σκοπό να μεγιστοποιηθεί η μίζα δεν μπορώ να πω ότι υπήρξε καραμπινάτο σκάνδαλο, απλά μία πολύ κακή πολιτική απόφαση εξοπλισμών, όπως πολλές άλλες νωρίτερα αλλά και αργότερα, πχ εκσυγχρονισμός τών P-3B αντί της αγοράς μεταχειρισμένων P-3C που μας προσέφερε η Αυστραλία στο 1/3 της τιμής, για να πούμε μία πολύ πρόσφατη της τωρινής κυβέρνησης. Το Mirage έχει το πλεονέκτημα ότι είναι αεροσκάφος του οποίου τα μυστικά αγνοούν οι Τούρκοι, παρότι όντως είναι υποδεέστερο σε κάποια σημεία του F-16 και υπέρτερο σε άλλα. Επίσης οι Γάλλοι απλά ήθελα τα λεφτά μας, ενώ οι Αμερικανοί επανειλλημένα έβαζαν περιορισμούς στα προηγμένα όπλα που θέλαμε να αγοράσουμε. Επίσης σημείο κριτικής ότι ούτε καν καταφέραμε να εκμεταλλευτούμε τα αντισταθμιστηκά, πόσο μάλλον να στήσουμε εργοστάσιο όπως η Τουρκία. Η συγκεκριμένη κριτική είναι σωστή, αλλά ας λάβουμε υπ'όψιν ότι ακόμα και το 1996 η τουρκική εγχώρια προστιθέμενη αξία στην γραμμή παραγωγής ήταν σε μονοψήφιο ποσοστό (απλά συναρμολογούσαν κυρίως ξένες απαρτίες) ενώ και την δεκαετία του 1980 είναι που είχαμε στην Ελλάδα το φιάσκο του Άρτεμις-30 και την ΕΛΒΟ να αγοράζει θωράκιση για τα τεθωρακισμένα Λεωνίδας από την Σουηδία διότι η ελληνική μεταλλουργία τότε δεν ήταν ικανή να παράξη κατάλληλης ποιότητας χάλυβα, κάτι που πλέον δεν ισχύει.

2. Σκάνδαλο Κοσκωτά. Αυτό ήταν το πλέον προβεβλημένο και ουσιαστικό σκάνδαλο, και αυτό που εν τέλει μάλλον κουκουλώθηκε προκαλόντας κυνική αντίδραση της κοινής γνώμης και (καταστροφική εν τέλει) αποδοχή της δωροδοκίας. Ο Κοσκωτάς προσελήφθει ως λογιστής στην συγκεκριμένη μικρή τράπεζα, λόγω ικανότητας προήχθηκε σε ανώτατη θέση, με λεφτά της ίδιας της τράπεζας την αγόρασε από τους ιδιοκτήτες του, και μετά προέβη σε πράξεις μάλλον δωροδοκίας του συστήματος ΠΑΣΟΚ για να καλύψει τα ανοίγματά του. Έστησε εκδοτικό συγκρότημα (ΓΡΑΜΜΗ ΑΕ) που στήριζε τον Ανδρέα παρά το ΠΑΣΟΚ, αγόρασε τον Ολυμπιακό διότι ήταν η αγαπημένη ομάδα του Ανδρέα και σε αντάλαγμα η κυβέρνηση έδωσε διαταγή και οι ΔΕΚΟ κατέθεσαν τα διαθέσιμά τους σε αυτή ενώ ψηφίστηκε και νόμος με πρωτοβουλία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Μένιου Κουτσόγιωργα ώστε να μην μπορεί να γίνει εύκολα έλεγχος φερεγγυότητας. Λέγονταν στις εφημερίδες διάφορες ιστορίες ότι ο Κωσκοτας μοίραζε λεφτά στους πράσινους που τα έκρυβε μέσα σε κουτιά Pampers. Εν τέλει το σκάνδαλο έσκασε όταν ο Κοσκωτάς πήγε να μπλέξει τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος στην κομπίνα, όπως και τον Γιωργάκη (Παπανδρέου) ο οποίος δεν ήθελε. Η υπόθεση κατέστη και μυθιστορηματική όταν ο Κοσκωτάς με την βοήθεια του εφοπλιστή Σαλιαρέλη (στον οποίο πούλησε τον Ολυμπιακό) διέφυγε στην Βραζιλία, με την οποία δεν έχουμε συνθήκη δικαστικής έκδοσης μέσω Ισλανδίας, και μετά στην Αμερική, υποστηριζόμενος ότι κινδύνευε η ζωή του. Από την Αμερική εκδώθηκε στην Ελλάδα, όπου και εν τέλει δικάστηκε. Ο Ανδρεάς Παπανδρέου και κορυφαίου υπουργοί του συμπεριλαμβανομένου του Κουτσόγιωργα παραπέμφθηκαν στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο με βάση τον νόμο περί ευθύνης υπουργών απο την συγκυβέρνηση Τζαννετάκη. Για την υπόθεση αυτή ο (γέρος) Καραμανλής δήλωσε ότι τους παλιούς πολτικούς τους στέλνεις σπίτι τους και όχι φυλακή. Η πολιτική υπερασπιστική γραμμή του ΠΑΣΟΚ ήταν ότι οι υπουργοί του ήταν αθώοι και ότι ήταν σκευωρία της Δεξίας με σκοπό να προκαλέσει ένα νέο 1964, μία νέα Αποστασία. Αποτέλεσμα ήταν η ακραία πολιτική πόλωση, που μόλις τώρα με το Μνημόνιο-Αντιμνημόνιο ξαναβλέπουμε, αν και όχι όπως με τα Ιουλιανά του 1964, ή τα Δεκεμβριανά του 1944 ή τον Εθνικό Διχασμό του 1915. Η γραμμή που φαίνεται να είχε πέσει από την ΝΔ ήταν να βρεθεί ο Ανδρέας αθώος διότι αλλιώς θα ήταν πολύ πολωτικό να πάει φυλακή, ακόμα και αν ήταν ένοχος και να τα ρίξουν όλα στον Κουτσόγιωργα. Ο Κουτσόγιωργας όμως έπαθε καρδιακή προσβολή (ή εμφραγμα, δεν θυμάμαι) κατα την διάρκεια της δίκης, ζωντανά στην τηλεόραση και πέθανε μία εβδομάδα αργότερα, πριν καταθέσει και χωρίς να μπορεσει να υπερασπιστεί τον εαυτό του και το κόμμα του. Ο θάνατος του πόλωσε την χώρα και επηρέασε και το αποτέλεσμα, το οποίο ήταν να αθωωθεί μεν ο Ανδρέας και να καταδικαστούν ο Πετσός και ο Τσοβόλας, παρότι ιδίως ο τελευταίος δεν πήρε ούτε δραχμή. Όσοι έχουν δηλώσει κατα καιρούς ότι ο Μένιος ήταν εγκληματίας έχουν μυνηθεί για συκοφαντική δυσφήμιση από την οικογένια του, η οποία και έχει δικαιωθεί διότι ο ελληνικός νόμος απαιτεί καταδίκη από δικαστήριο πριν πεις κάτι τέτοιο. Πάντως το πως βρέθηκε να έχει μεγάλη περιουσία (μέχρι και διαμέρισμα στο Μανχάτταν) ουδέποτε διευκρινίστηκε, και για να μην υπάρχουν υπόνοιες εν τέλει ψηφίστηκε και ο νόμος για το πόθεν έσχες των πολιτικών, όσο άσχημα και να εφαρμόστηκε. Πάντως διάφοροι παλαιοί Πασόκοι των έχουν χαρακτηρίσει στα απομνημομεύματά τους κακής ποιότητας πολιτικο χαρακτήρα και επίσης του χρεώνεται πολιτικά η άλωση του κρατικού μηχανισμού από πρασινοφρουρούς. Ο Κοσκωτάς εν τέλει καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλακή και βγήκε στα 3/5 λόγω καλής διαγωγής. Ο ισχυρισμός του Κοσκωτά ότι κινδύνευε η ζωή του στην Βραζιλία φαίνεται να αληθεύει, από καλά δικτυωμένη πηγή έχω ακούσει ότι το ΠΑΣΟΚ έστειλε δύο δολοφόνους του να τον σκοτώσουν στην Βραζιλία, εξού και έφυγε προς Αμερική. Σε όσους αμφισβητούν ότι το ΠΑΣΟΚ (και πιθανότητα και η ΝΔ) είχε τέτοια σόι άτομα στον μηχανισμό του παραπέμπω στο σκάνδαλο #4 των υποκλοπών πιο κάτω. Ο Κοσκωτάς έχει πετάξει την πιο φοβερή ατάκα για την πολιτκή ελίτ της εποχής, "Δυστυχώς έμπλεξα με αλήτες". Η γνώμη μου είναι ότι δωροδόκησε τους πράσινους για το όφελός τους, και πιθανόν και γαλάζιους (έτσι λειτουργούσε η μεταπολίτευση) αν και ως προς τελευταίο δεν έχουν βγει ενδείξεις. Ως προς την υπόθεση σε άσχετη φάση ο Κακλαμάνης δήλωσε ότι όταν ρώτησε τον Ανδρέα γιατί δεν απαντούσε απευθείας στις κατηγορίες και παρέπεμπε στο 1964 και την Αποστασία, αυτός του απάντησε ότι θα καταλάβει μελλοντικά το πόσο χρήσιμο πολιτικά είναι να πετάς την μπάλα στην εξέδρα αντι να παίζεις παιχνίδι.

3. Σκάνδαλο του Γουγκοσλαβικού καλαμποκιού. Αυτό ήταν το μόνο που διευκρινήστηκε μέχρι τέλους και όλοι οι εμπλεκόμενοι καταδικάστηκαν. Μερικοί πρασινοφρουροί αγόρασαν καλαμπόκι από την Γουγκοσλαβία, το οποίο φορτώθηκε από το λιμάνι Κόπερ της Σλοβενίας, το μετέφεραν στην Καβάλα, το βάφτισαν ελληνικό και το πούλησαν Ευρώπη για να εισπράξουν την επιδότηση. Μάλιστα για να καλύψουν τα ίχνη τους πλαστογράφησαν και τα έντυπα του λιμανιού της Καβάλας. Εν τέλει η υπόθεση καρφώθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μάλλον από γαλάζιους η οποία απαίτησε επιστροφή της επιδότησης. Ο υφυπουργός Οικονομικών Αθανασόπουλος παραπέμφθηκε στο ειδικό δικαστήριο, καταδικάστηκε αλλά ενώ ήταν φυλακή εξελέγη στην ΚΕ του ΠΑΣΟΚ και μετά βουλευτής στην Β Αθήνας, με τους οπάδούς του να τον επευφημούν "Αθώο-Αθώο". Η πολιτική πόλωση στην υπηρεσία της κάλυψης παρανομούντων υπουργών.

4. Σκάνδαλο τηλεφωνικών υποκλοπών Τόμπρα. Υπάρχει μία τάση να συγχέεται με το ανάποδο σκάνδαλο του Μαυρίκη ή το μετέπειτα σκάνδαλο του Βουλγαράκη, για το οποίο υπεύθυνη ήταν μάλλον η NSA. Περί τα τέλη της κυβέρνησης Παπανδρέου άρχισαν να εμφανίζονται στις εφημερίδες Κοσκωτά και στην Αυριανή υποτιθέμενες (και μάλλον πραγματικές) συζητήσεις του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Μητσοτάκη, οι οποίες μάλλον ήταν προϊόν τηλεφωνικών υποκλοπών ιδιωτικών ομιλιών τους. Η ΝΔ έριξε την πολιτική ευθύνη στον διοικητή του ΟΤΕ, Θεοφάνη Τομπρα, οποίος είχε περάσει και από την ΕΥΠ (τότε ΚΥΠ) όταν ήταν αξιωματικός των διαβιβάσεων. Το σκάνδαλο Μαύρικη ήταν όταν ο συγκεκριμένος υπάλληλος της ΕΥΠ υπό της οδηγίες του στρατηγού Γρυλλάκη παρακολουθούσε τον Ανδρέα μετά την άνοδο του Τζανετάκη με σκοπό να μάθουν το προεκλογικό πρόγραμα του ΠΑΣΟΚ ώστε ο Μητσοτάκης να το παρουσιάσει ως δικό του. Η ιστορία όπως την έχω καταλάβει είναι ότι στην ΕΥΠ υπήρχαν κομματικά στελέχη τα οποία χρησιμοποιούσαν Εθνικούς πόρους για να παρακολουθούν πολιτικούς αντιπάλους της εκάστοτε κυβέρνησης. Η υπόθεση πιθανόν να ξεκίνησε με το ΚΚΕ την εποχή του Εμφυλίου και ύστερα και σίγουρα χρησιμοποιήθηκε για τους αντιφρονούντες της χούντας. Αυτό το σκάνδαλο ήταν που κατεξοχήν κουκουλώθηκε και μετά την άνοδο της συγκυβέρνησης κανένας δεν αναφέρθηκε σε αυτό. Όπως και με την υπόθεση Κοσκωτά το συμπέρασμα είναι ότι τα δύο μεγάλα κόμματα (και πιθανόν και το ΚΚΕ) είχαν μέσα στον κομματικό μηχανισμό τους άτομα για όλες τις δουλειές, ακόμη και τις πολύ βρώμικες, και είχαν λίγους ενδιασμούς να τα χρησιμοποιήσουν για να καταλάβουν την εξουσία. Πολύ πιθανόν τέτοια πράσινα άτομα να παρακολουθούσαν τα γαλάζια στελέχη με σκοπό να ευνοήσουν με αθέμιτους τρόπους το ΠΑΣΟΚ.

5. Σκάνδαλο Μιμής. Εκ των υστέρων απεδείχθει ότι ούτε και η Μαργαρίτα ήταν ιδιαίτερα πιστή στον Ανδρέα και πως ο γάμος τους ήταν παρόμοιος με αυτό των Μιτεράν. Ο Ανδρέας είχε πολλές ερωμένες στην ζωή του, είχε μάλιστα και εξώγαμο στην Σουηδία. Τελευταία εκ των ερωμένων ήταν η Μιμή την οποία εν τέλει παντρεύτηκε μετά το Χέρφιλντ. Το συγκεκριμένο σκάνδαλο ήταν και το πλέον γαργαλιστικό με τις τοπλες φωτογραφίες της Μιμής και άλλες όπου ο Ανδρέας την χουφτώνει. Οι φωτό αυτές εν τέλει ξαναδημοσιεύτηκαν στην Αυριανή το 1995, όταν της έκανε πόλεμο για να την ρίξει. Την εποχή εκείνη το διαζύγιο ήταν πολύ λιγότερο αποδεκτό απ'ότι σήμερα κοινωνικά, και το γεγονός ότι την εμφάνιζε ως πρώτη κυρία της Ελλάδας σε διάφορες επίσημες εκδηλώσεις χωρίς να την έχει παντρευτεί ή καν χωρίσει από την Μαργαρίτα προκαλούσε. Η Μαργαρίτα εν τέλει του έδωσε διαζύγιο με άγνωστα χρηματικά οφέλη (όπως και από το που προήλθαν όλα τα χρήματα αυτά, βλέπε τα παραπάνω σκάνδαλα). Μεταξυ των δύο συζύγων εν τέλει η Μαργαρίτα απεδείχθει η πιο άξια, παραμελούσε μεν τα παιδιά της με την ΕΓΕ (Ένωση Γυναικών Ελλάδας) αλλά τουλάχιστον πήγαινε στην επαρχία να διδάξει στις αγρότισσες ότι δεν ήταν υποχείριο του αντρα τους. Αντιθετα η Μιμή, της οποίας η όλη καριέρα ήταν το να πηγαίνεια από τον ένα εραστή στον άλλο, απλά έχτισε μία σπιταρώνα και γέμισε την αυλή της με μάγους και αστρολογατζούδες, με σκοπό να διατηρήσει τον Ανδρεα ζωντανό και αρρενωπό και την ίδια στην εξουσία, ει δυνατόν ήθελε και παιδί. Οι διάφοροι παρατρεχάμενοι περισσότερο απομυζούσαν το δημόσιο χρήμα, απαιτώντας το μερτικό τους για να προσβαση στα δημόσια έργα. Σκάνδαλο αν υπήρξε ήταν μάλλον ηθικό παρά νομικό.

Τελικό συμπέρασμα που έχω βγάλει τόσα χρόνια μετά είναι ότι στα πλαίσια του αδίστακτου ανταγωνισμού τους και τα δύο κόμματα ήταν πανέτοιμα για ένα νέο 1964, το οποίο τους στοίχειωνε, έστω και αν εν τέλει αποφάσισαν να μην τραβήξουν το σχοινί τόσο πολύ. Μετά από την όλη εμπειρία της εποχής και την μπόχα και τα δύο κόμματα αποφάσισαν να το παίξουν πιο κόσμια (αν και το ίδιο αδίστακτα) το πολιτικό παιχνίδι. Το ζήτημα είναι όμως ότι αριστερά δεν αποφάσισε το ίδιο καθότι αποκλεισμένη στην εξουσία, εξού και καθυβρίζει τόσο τους αντιπολιτευόμενους της χώρους (βλέπε πχ Ζωή Κωνσταντοπούλου) όσο και τον αντιπολιτευόμενο Τύπο. Ελπίζω να μην καταλήξουν στο ίδιο βρώμικα μέσα όπως το 1989 και οι δύο χώροι για να καταλάβουν ή να διατηρήσουν την εξουσία σήμερα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου