Σε αυτή την περίοδο έχω καταφέρει και διαβάζω το βιβλίο "τα παλικάρια τα καλά σύντροφε τα σκοτώνουν" του κ Τζανακάρη, οικογενειακού μας φίλου. Το βιβλίο ασχολείται με το τέλος της ληστοκρατίας στην Ελλάδα, κατά την περίοδο ανάμεσα στην Μικρασιατική Καταστροφή και την πτώση της τελευταίας κυβέρνησης Βενιζέλου. Η συγκεκριμένη περίοδος έχει αντιστοιχείες με την σημερινή, βλέπουμε ένα Ελληνικό κράτος χρεωκοπημένο, βυθισμένο σε μία φοβερή αστάθεια προκαλούμενη από το άγος της Καταστροφής και το ερώτημα ποίον βάραινε η ευθύνη, με διαπλεκόμενες υπόγειες σχέσεις ανάμεσα στην εξουσία και την παρανομία που, βασικότερο όλων, είχε βρεθεί με νεκρό το όραμα της Μεγάλης Ιδεάς να μην έχει ιδεολογικό μπούσουλα και όραμα. Αυτή είναι η περίοδος που ουσιαστικά εμφανίζεται η αριστερή ιδεολογία στην Ελλάδα. Γενικότερα όμως αν και υπήρχαν σοσιαλίζουσες τάσεις σε τμημα της νεολαίας η όλη ιδεολογία της Αριστεράς ήταν περιθωριακή μέχρι και την ίδρυση του ΕΑΜ. Το Παλλαϊκό Μέτωπο είχε ποσοστά της τάξης του 5% προπολεμικά. Ο μαρξιστική ιδεολογία στις διάφορες εκφράσεις της έγινε οικεία στην Ελληνική κοινωνία ουσιαστικά κατά την διάρκεια της Κατοχής. Εφόσον το ΚΚΕ είχε αποφασίσει την κανονική ενσωμάτωση στο πολιτικό σύστημα αντί της ένοπλής πράξης πιθανόν να είχε γίνει ΑΚΕΛ. Ωστόσο δεδομένης της καταπίεσης της συγκεκριμένης ιδεολογίας εκτός του Ανατολικού μπλοκ (ή μάλλον εκτος ΕΣΣΔ, το ανατολικό μπλοκ αναδύεται εκείνη την περίοδο) και της γενικότερης αντιπάθειας προς τα λαϊκά κινήματα που δεν ήλεγχε πλήρως (βλέπε καταδίκη της εξέγερσης του Πολυτεχνείου) το ΚΚΕ δεν θα επέλεγε την πολιτική διαδικασία εάν δεν οδηγούσε σε απόλυτη κυριαρχία του στην πολιτική ζωή μεταπολεμικά. Το ΚΚΕ συμμετείχε στην κυβέρνηση εθνικής εννότητας της απελευθέρωσης με σκοπό εν τέλει να πάρει την εξουσία εκδιώκοντας τα αστικά κόμματα, κατά τον τρόπο που οι κυβερνήσεις εθνικής εννότητας της απελευθέρωσης στην Ανατολική Ευρώπη εν τέλει κατέληξαν σε μονοκομματικές Λαϊκές Δημοκρατίες. Τα Δεκεμβριανά ξεκίνησαν ώς προσπάθεια να επιβάλλουν με διαδηλώσεις και καταλήψεις το πάνω χέρι στις δυνάμεις της αριστεράς, μόνο που η αντίδραση του ελληνικού κράτους σε καταλήψεις εν έτει 1944 ήταν οι σφαίρες. Ο Εμφύλιος ξέσπασε 2 χρόνια αργότερα όχι μόνο λόγω της άγρια καταπίεσης της αριστεράς αλλά και επειδή το ΚΚΕ σε καμία περίπτωση δεν έκανε προσπάθεια να ενσωματωθεί στο πολιτικό σύστημα της εποχής έστω και ως η μόνιμη αντιπολίτευση, μόνη του επιθυμία ήταν η εξουσία. Όσο και αν δεν αρέσει να το ακούνε οι αριστεροί ο ΔΣΕ έχασε επειδή ο Ελληνικός λαός δεν ήθελε η Ελλάδα να γίνει Λαϊκή Δημοκρατία, αν όντως ο Ελληνικός λαός την δεκαετία του 1940 τους ήθελε στην εξουσία θα πύκνωνε τις δυνάμεις του ΔΣΕ λιποτακτόντας από τον Εθνικό Στρατό αντί να βλέπει βίαια στρατολογημένους του ΔΣΕ (μήπως όμως και του Εθνικού Στρατού δεν είχα στρατολογηθεί βίαια;) να λιποτακτούν προς τον Εθνικό στρατό. Η κατεξοχήν περίοδος που η αριστερή ιδεολογία άρχισε να γίνεται αρεστή στον Ελληνικό λαό ήταν η περίοδος της καταπίεσης της. Ο Ελληνικός λαός δεν άκουγε τόσο σοφές φωνές πνευματικών ανθρώπων τύπου Παναγιώτης Κανελλόπουλος να του λέει ότι δεν είναι απελευθέρωση αλλά καταπίεση, έβλεπε την καταπίεση του χωροφύλακα και συμπονούσε την καταπιεζόμενη ιδεολογία, όπως νωρίτερα συμπονούσε τους λήσταρχους παρότι εν τέλει αυτοί καταπίεζαν τους χωρικούς.
Η ακροδεξία στο μετεμφυλιακό κράτους λειτουργούσε ως το μακρύ χέρι της κρατικής Δεξιάς. Οι διάφοροι παρακρατικοί είχαν χαλαρή σχέση με το επίσημο δεξιό κράτος και εξουδετέρωναν με βρώμικα μέσα διάφορα προβλήματα που αυτό εμφάνιζε στην πορεία του, ιδίως κομματικής φύσεως. Το πραξικόπημα έγινε όταν φάνηκε ότι το Κέντρο θα ανέβαινε στην εξουσία μόνιμα και σταθερά, και θα έχανε η ακροδεξία την σχέση της με την εξουσία και τα προνόμιά της. Όταν κατέρρευσε η χούντα ενδυναμώθηκαν οι αντίθετες δυνάμεις της όπως η αριστερά. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν το κατεξοχήν άτομο που η Χούντα υποστήριζε ότι εμπόδιζε από την εξουσία με αποτέλεσμα όταν ανέβηκε στην εξουσία να έχει μία πολύ ισχυρότερη εντολή να εφαρμώσει το πρόγραμμά του σχέση με το αν δεν είχε γίνει η δικτατορία. Η αριστερά έπαιζε ιδεολογικά στην μεταπολίτευση εν ου παίκτοις. Είμαι βέβαιος ότι αναγνώστες μου θα υποστηρίξουν ότι το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν αριστερά τύπου ΚΚΕ και ΚΚΕ Εσ. αλλά αν ο Ελληνικόε λαός ήθελε καθαρή διεθνιστική αριστερά θα την είχε επιλέξει. Ο ελληνικός λαός επέλεξε τον αριστερό και εθνικό λόγο και πράξη του ΠΑΣΟΚ. Ναι μεν κανένας δεν ήξερε τι ήταν ο Τρίτος Δρόμος για τον Σοσιαλισμό (ούτε ο Ανδρέας) ούτε ποιος ήταν ο προορισμός του (η αίσθηση μου είναι κάτι μεταξύ Γαλλίας και Σουηδίας) αλλά σίγουρα υιοθέτησε ως ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό την ιδεολογία και πράξη του Μεγάλου Κρατους. Η κατάρρευση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού μετά μάλιστα από λαϊκές εξεγέρσεις ήταν ιδεολογικό σοκ αντίστοιχο της κατάρρευσης της Μεγάλης Ιδέας, πάλι ο Ελληνικός λαός βρέθηκε χωρίς κυρίαρχο ιδεολογικό μπούσουλα. Ο φιλελευθερισμός του Μητσοτάκη σε καμία περίπτωση δεν απέκτησε ιδεολογικές ρίζες στον Ελληνικό λαό, ο Καραμανλής ο Β ανέβηκε στην εξουσία αφότου τον νομιμοποίησε ιδεολογικά η μπασταρδεμένη εφαρμογή του από τον Σημιτικό εκσυγχρονισμό κυρίως επειδή ο Ελληνικός λαός είχε κουραστεί τη σύψη του ΠΑΣΟΚ. Το σύνθημα της ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού που ανάγεται από την εποχή της Επανάστασης παρέμεινε κυρίαρχο στον ιδεολογικό χώρο, μόνο που το τελικό όραμα δεν είχε πια την μορφή της Μεγάλης Ελλάδας ή της Κομμουνιστικής Ουτοπίας αλλά του Καταναλωτικού Παραδείσου. Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός σήμαινε μεγάλο σπίτι, μεγάλο αυτοκίνητο, επώνυμα ρούχα, χλιδάτη ζωή γενικότερα την οποία όμως περιμέναμε ότι θα μας προσέφερε ένα πατερναλιστικό κράτος. Θυμάμαι τις αντιδράσεις, υποκινούμενες και από την αριστερά, που προκαλούσε κάθε χρόνο η κατάθεση του κρατικού προϋπολογισμού ή η νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας διότι δεν έδινε έδινε αυξησεις που θα έκανα εφικτό το καταναλωτικό όνειρο. Το σύνθημα του ΚΚΕ 1500 ευρώ ελάχιστος μισθός, 1200 ελάχιστη σύνταξη εξέφραζε επιθυμίες της κοινωνίας πολύ ευρύτερες από αυτές της αριστεράς. Μετά ήρθε η κατάρρευση. Το αντιμνημονιακό μέτωπο βασίζεται και στο ψέμα ότι το μνημόνιο ήταν αυτό που έφερε την φτωχοποίηση αντί του προϋπάρχοντως χρεωστασίου. Αν μη τι άλλο το μνημόνιο αναφέρεται διεθνώς ως πακέτο διάσωσης (για να πούμε την αλήθεια περισσότερο των ξένων τραπεζών δανειστών παρά της Ελλάδας) διότι η πρόθεση του εκτός των άλλων ήταν να πέσει η Ελλάδα περισσότερο μαλακά μετά την χρεωκοπία. Οι αλλαγές που επιβάλλει ήταν αλλαγές που όφειλαν να είχαν γίνει προ πολλών ετών και είχαν μάλιστα προταθεί επανειλλημένα. Σε μία οικονομία υπερβολικά γραφειοκρατική (το μνημόνιο επιβάλλει μείωσή της) για να ευημερεύσουν επενδύσεις έντασης κεφαλαίου άυξηση των μισθών ανώτερη της παραγωγικότητας όπως γίνονταν καθόλη την μεταπολίτευση απλά προκαλούσε άνοδο της ανεργίας. Η τυποποιημένη ελληνική λύση στην ανεργία (διορισμός στο δημόσιο) ήταν παράδοξη, εξού και οι απαιτήσεις για μείωσή του αριθμού των μισθοδοτούμενων από το δημόσιο. Οι αλλαγές του μνημονίου όφειλαν να είχαν γίνει πριν από πολλά χρόνια, ωστόσο συγκρούονταν με την κυρίαρχη ιδεολογία της περιόδου: το κυρίαρχο πατερναλιστικό κράτος το οποίο μέσω των δράσεών του θα οδηγούσε την κοινωνία στον παράδεισο, είτε πρόκειτο για τον σοσιαλισμο προ του 1991, είτε για τον καταναλωτισμό μετά το σημείο εκείνο. Αλλά, για να μην παρεξηγηθώ, σε καμία περίπτωση το μνημόνιο δεν είναι αγγελικά πλασμένο, κάθε άλλο. Ωστόσο οι περισσότερες αλλαγές του ήταν αναγκαίες
Η ακροδεξία στο μετεμφυλιακό κράτους λειτουργούσε ως το μακρύ χέρι της κρατικής Δεξιάς. Οι διάφοροι παρακρατικοί είχαν χαλαρή σχέση με το επίσημο δεξιό κράτος και εξουδετέρωναν με βρώμικα μέσα διάφορα προβλήματα που αυτό εμφάνιζε στην πορεία του, ιδίως κομματικής φύσεως. Το πραξικόπημα έγινε όταν φάνηκε ότι το Κέντρο θα ανέβαινε στην εξουσία μόνιμα και σταθερά, και θα έχανε η ακροδεξία την σχέση της με την εξουσία και τα προνόμιά της. Όταν κατέρρευσε η χούντα ενδυναμώθηκαν οι αντίθετες δυνάμεις της όπως η αριστερά. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν το κατεξοχήν άτομο που η Χούντα υποστήριζε ότι εμπόδιζε από την εξουσία με αποτέλεσμα όταν ανέβηκε στην εξουσία να έχει μία πολύ ισχυρότερη εντολή να εφαρμώσει το πρόγραμμά του σχέση με το αν δεν είχε γίνει η δικτατορία. Η αριστερά έπαιζε ιδεολογικά στην μεταπολίτευση εν ου παίκτοις. Είμαι βέβαιος ότι αναγνώστες μου θα υποστηρίξουν ότι το ΠΑΣΟΚ δεν ήταν αριστερά τύπου ΚΚΕ και ΚΚΕ Εσ. αλλά αν ο Ελληνικόε λαός ήθελε καθαρή διεθνιστική αριστερά θα την είχε επιλέξει. Ο ελληνικός λαός επέλεξε τον αριστερό και εθνικό λόγο και πράξη του ΠΑΣΟΚ. Ναι μεν κανένας δεν ήξερε τι ήταν ο Τρίτος Δρόμος για τον Σοσιαλισμό (ούτε ο Ανδρέας) ούτε ποιος ήταν ο προορισμός του (η αίσθηση μου είναι κάτι μεταξύ Γαλλίας και Σουηδίας) αλλά σίγουρα υιοθέτησε ως ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό την ιδεολογία και πράξη του Μεγάλου Κρατους. Η κατάρρευση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού μετά μάλιστα από λαϊκές εξεγέρσεις ήταν ιδεολογικό σοκ αντίστοιχο της κατάρρευσης της Μεγάλης Ιδέας, πάλι ο Ελληνικός λαός βρέθηκε χωρίς κυρίαρχο ιδεολογικό μπούσουλα. Ο φιλελευθερισμός του Μητσοτάκη σε καμία περίπτωση δεν απέκτησε ιδεολογικές ρίζες στον Ελληνικό λαό, ο Καραμανλής ο Β ανέβηκε στην εξουσία αφότου τον νομιμοποίησε ιδεολογικά η μπασταρδεμένη εφαρμογή του από τον Σημιτικό εκσυγχρονισμό κυρίως επειδή ο Ελληνικός λαός είχε κουραστεί τη σύψη του ΠΑΣΟΚ. Το σύνθημα της ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού που ανάγεται από την εποχή της Επανάστασης παρέμεινε κυρίαρχο στον ιδεολογικό χώρο, μόνο που το τελικό όραμα δεν είχε πια την μορφή της Μεγάλης Ελλάδας ή της Κομμουνιστικής Ουτοπίας αλλά του Καταναλωτικού Παραδείσου. Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός σήμαινε μεγάλο σπίτι, μεγάλο αυτοκίνητο, επώνυμα ρούχα, χλιδάτη ζωή γενικότερα την οποία όμως περιμέναμε ότι θα μας προσέφερε ένα πατερναλιστικό κράτος. Θυμάμαι τις αντιδράσεις, υποκινούμενες και από την αριστερά, που προκαλούσε κάθε χρόνο η κατάθεση του κρατικού προϋπολογισμού ή η νέα Συλλογική Σύμβαση Εργασίας διότι δεν έδινε έδινε αυξησεις που θα έκανα εφικτό το καταναλωτικό όνειρο. Το σύνθημα του ΚΚΕ 1500 ευρώ ελάχιστος μισθός, 1200 ελάχιστη σύνταξη εξέφραζε επιθυμίες της κοινωνίας πολύ ευρύτερες από αυτές της αριστεράς. Μετά ήρθε η κατάρρευση. Το αντιμνημονιακό μέτωπο βασίζεται και στο ψέμα ότι το μνημόνιο ήταν αυτό που έφερε την φτωχοποίηση αντί του προϋπάρχοντως χρεωστασίου. Αν μη τι άλλο το μνημόνιο αναφέρεται διεθνώς ως πακέτο διάσωσης (για να πούμε την αλήθεια περισσότερο των ξένων τραπεζών δανειστών παρά της Ελλάδας) διότι η πρόθεση του εκτός των άλλων ήταν να πέσει η Ελλάδα περισσότερο μαλακά μετά την χρεωκοπία. Οι αλλαγές που επιβάλλει ήταν αλλαγές που όφειλαν να είχαν γίνει προ πολλών ετών και είχαν μάλιστα προταθεί επανειλλημένα. Σε μία οικονομία υπερβολικά γραφειοκρατική (το μνημόνιο επιβάλλει μείωσή της) για να ευημερεύσουν επενδύσεις έντασης κεφαλαίου άυξηση των μισθών ανώτερη της παραγωγικότητας όπως γίνονταν καθόλη την μεταπολίτευση απλά προκαλούσε άνοδο της ανεργίας. Η τυποποιημένη ελληνική λύση στην ανεργία (διορισμός στο δημόσιο) ήταν παράδοξη, εξού και οι απαιτήσεις για μείωσή του αριθμού των μισθοδοτούμενων από το δημόσιο. Οι αλλαγές του μνημονίου όφειλαν να είχαν γίνει πριν από πολλά χρόνια, ωστόσο συγκρούονταν με την κυρίαρχη ιδεολογία της περιόδου: το κυρίαρχο πατερναλιστικό κράτος το οποίο μέσω των δράσεών του θα οδηγούσε την κοινωνία στον παράδεισο, είτε πρόκειτο για τον σοσιαλισμο προ του 1991, είτε για τον καταναλωτισμό μετά το σημείο εκείνο. Αλλά, για να μην παρεξηγηθώ, σε καμία περίπτωση το μνημόνιο δεν είναι αγγελικά πλασμένο, κάθε άλλο. Ωστόσο οι περισσότερες αλλαγές του ήταν αναγκαίες