Όπως ανέφερα παλαιότερα, πριν αρρωστήσω διάβασα την σειρά "Η ρομποτική εξερεύνηση του ηλιακού συστήματος" των Ulivi και Harland σε 4 τόμους. Η σειρά αποτελείται απο 4 τόμους οργανωμένους χρονολογικά με βάση το πότε εκτοξεύτηκε η αποστολή και τον προορισμό. Ο πρώτος τόμος εκδώθηκε το 2007 και ο τελευταίος το 2014, περιλαμβάνοντας παράρτημα με το τι νεώτερο έγινε με τις αποστολές που περιέγραψε στους προηγούμενους τόμους αυτά τα 7 χρόνια. Αντικείμενο μελέτης είναι οι αποστολές πέραν της Σεληνιακής τροχιάς που εκτοξέυτηκαν με σκοπό την μελέτη κυρίως των πλανητών και λιγότερο του Ηλιου. Για την Σελήνη είχαν εκδώσει τόμο το 2003, και ελπίζω να εκδώσουν νεώτερο τόμο στο μέλλον με το τι έγινε μετά το 2003, έχουν εκτοξευτεί αρκετές αποστολές ενδιάμεσα. Στη σειρά αυτή περιγράφουν αρκετά αναλυτικά τι έγινε σε κάθε αποστολή και τις επιστημονικές ανακαλύψεις, καθότι υπάρχουν ενεργές αποστολές ακόμα και του πρώτου τόμου (πχ Voyager) ουσιαστικά αυτή η σειρά δεν μπορεί να είναι ολοκληρωμένη σε καμία περίοδο. Ωστόσο οι συγγραφείς έχουν κάνει μία πολύ μεγάλη προσπάθεια, χρησιμοποιόντας παραπομπές σε πάρα πολλές δημοσιεύσεις, ιδίως της περιόδου που ήταν ενεργές οι διαστημοσυσκευές. Στην ανάρτηση αυτή περισσότερο κάνω γενικές παρατηρήσεις παρά ειδικά σχόλια για τα κείμενα. Τυχόν αναγκαίες διορθώσεις μάλλον οφείλονται σε νέες ανακαλύψεις μετά την έκδοση των τόμων παρά σε σφάλματα που έκανα οι συγγραφείς.
Το διαστημικό πρόγραμμα, ιδίως η μη επανδρωμένη εξερεύνηση των πλανητών, είναι ο πλέον αποδεκτός πολιτικά τρόπος προβολής κύρους των μεγάλων αλλά και λιγότερο μεγάλων δυνάμεων, βλέπε αποστολή στον Άρη απο τα ΗΑΕ. Η Σοβιετική Ένωση είχε από την αρχή το πλεονέκτημα των ισχυρότερων εκτοξευτήρων που επέτρεπε την αποστολή βαρύτερων αποστολών. Ωστόσο είχε και το μειονέκτημα των κατώτερων ηλεκτρονικών που δεν μπορούσαν να αντέξουν το διαστημικό περιβάλλον ακτινοβολίας. Αποτέλεσμα ήταν ότι είχε τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες ήδη την δεκαετία του 1950 στην Σελήνη αλλά ουσιαστικά κατάφερε να στείλει επιτυχημένες διαστημικές αποστολές μόλις την δεκαετία του 1970 και κυρίως στην Αφροδίτη, τα ηλεκτρονικά δεν άντεχαν το διάστημα που απαιτούνταν για αποστολές στον Αρη. Παρ'όλ'αυτά ήταν οι πρώτοι που έστειλαν αντικείμενα στην επιφάνεια του Άρη, έστω και αν το μόνο που γύρίσαν ήταν μισή φωτογραφία (κυριολεκτικά). Την δεκαετία του 1980 τα ηλεκτρονικά είχαν βελτιωθεί αρκετά ώστε να αποτολμήσουν ξανά αποστολές στον Άρη, αλλά κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση πριν λύσουν τα προβλήματα των νέων σχεδιάσεών τους.
Οι Αμερικανοί είχαν ένα σημαντικό πρόγραμμα από την δεκαετία του 1960, στέλνοντας την πρώτη επιτυχημένη αποστολή στην Αφροδίτη το 1962. Όταν υπήρχαν πολλά λεφτά την δεκαετία του 1960 και η πολυπλοκότητα ήταν μικρή έστειλαν και πολλές αποστολές σε μία περίοδο όπου το παγκόσμιο ενδιαφέρον ήταν κυρίως στο επανδρωμένο πρόγραμμα. Οι πρώτες εικόνες από τον Άρη το 1965 δεν προκάλεσαν τόσο ενδιαφερον όσο οι αποστολές Διδυμοι ή ο Σοβιετικος πρώτος διαστημικός περίπατος την ίδια χρονιά. Μετά το πρόγραμμα Απολλων συνεχίστηκε η ρομποτική εξερεύνηση από αδράνεια και με την λογική της επικείμενης αποστολής στον Άρη (πχ Βικινγκ) την οποία εν τέλει ακόμα περιμένουμε. Ωστόσο το διαστημικό λεωφορείο χαντάκωσε το πρόγραμμα, κατ'αρχήν τρώγοντας όλα τα λεφτά της NASA λόγω υπερβάσεων κόστος και εν συνεχεία θέτοντας υποχρεωτική εκτόξευση με αυτό η οποία όμως ήταν αδύνατη μετά την τραγωδία του Τσάλεντζερ. Εν τέλει το λεωφορείο απεδείχθει πολύ ακριβό αλλά η ζημιά είχε γίνει. Η σύγχρονη περίοδος ξεκινά με το Pathfinder και την λογική του ταχύτερα, φτηνότερα, καλύτερα, διότι λόγω πολυπλοκότητα οι αποστολές είχαν γίνει σπάνιες και πανάκριβες. Ωστόσο και η λογική αυτή είχε τα όριά της, δεν μπορείς να κάνεις τα πάντα με λίγα λεφτά, με αποτέλεσμα η NASA πλέον να έχει μετακινηθεί σε μία λογική ισορροπημένου μίγματος μεγάλων, μεσαίων και μικρών αποστολών.
Οι Ευρωπαίοι και οι Ιάπωνες ξεκίνησαν με τις αποστολές του κομήτη Χάλεϋ το αυτόνομο πρόγραμμά τους, διότι δεν μπορούσε να τους υποστηρίξει η NASA. Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ η Ευρώπη βρέθηκε να είναι η δεύτερη διαστημική δύναμη, παρότι ο προϋπολογισμός της ΕΔΥ είναι μόλις το 1/4 της NASA. Οι Ιάπωνες έχουν μία σειρά μικρών αποστολών, οι Ευρωπαίοι όμως έχουν πλέον ένα ολοκληρωμένο μίγμα μεγέθους αποστολών.
Ως προς τις λεπτομέρειες ενδιαφέρον είναι ότι οι περισσότερες αποστολές της NASA εκτοξέυτηκαν με το Delta II λόγω του χαμηλού κόστους του. Επίσης ενώ οι Σοβιετικοί είχαν μακροπρόθεσμο ολοκληρωμένο πρόγραμμά, οι Αμερικανοί δεν είχαν. Ενδιαφέρον όμως είναι ότι τα "πορφυρά περιστέρια", μία σειρά μελετών του JPL της δεκαετίας του 1970 μετά το Βικινγκ ως προς το τι αποστολές μπορούν να προκαλέσουν το ενδιαφέρον του κοινού έχουν πλέον εκτοξευτεί όλες πλην της επιστροφής δείγματος από τον Άρη. Επίσης σχεδόν όλες οι προτάσεις αποστολών απο τον πρώτο διαγωνισμό για τις αποστολές κλάσης Discovery έχουν πλεόν επιλεγεί και εκτοξευθεί στους επόμενους διαγωνισμούς. Το μέλον της διαστημικής εξερεύνησης προδιαγράφεται φωτεινό καθότι η αμερικάνικη κοιλιά λόγω των υπερβάσεων κόστους του Curiosity και του μειωμένου προϋπολογισμού θα καλυφθεί από τις άλλες διαστημικές δυνάμεις. Ως προς αυτό είμαι αισιόδοξος για το μέλλον
Το διαστημικό πρόγραμμα, ιδίως η μη επανδρωμένη εξερεύνηση των πλανητών, είναι ο πλέον αποδεκτός πολιτικά τρόπος προβολής κύρους των μεγάλων αλλά και λιγότερο μεγάλων δυνάμεων, βλέπε αποστολή στον Άρη απο τα ΗΑΕ. Η Σοβιετική Ένωση είχε από την αρχή το πλεονέκτημα των ισχυρότερων εκτοξευτήρων που επέτρεπε την αποστολή βαρύτερων αποστολών. Ωστόσο είχε και το μειονέκτημα των κατώτερων ηλεκτρονικών που δεν μπορούσαν να αντέξουν το διαστημικό περιβάλλον ακτινοβολίας. Αποτέλεσμα ήταν ότι είχε τις πρώτες μεγάλες επιτυχίες ήδη την δεκαετία του 1950 στην Σελήνη αλλά ουσιαστικά κατάφερε να στείλει επιτυχημένες διαστημικές αποστολές μόλις την δεκαετία του 1970 και κυρίως στην Αφροδίτη, τα ηλεκτρονικά δεν άντεχαν το διάστημα που απαιτούνταν για αποστολές στον Αρη. Παρ'όλ'αυτά ήταν οι πρώτοι που έστειλαν αντικείμενα στην επιφάνεια του Άρη, έστω και αν το μόνο που γύρίσαν ήταν μισή φωτογραφία (κυριολεκτικά). Την δεκαετία του 1980 τα ηλεκτρονικά είχαν βελτιωθεί αρκετά ώστε να αποτολμήσουν ξανά αποστολές στον Άρη, αλλά κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση πριν λύσουν τα προβλήματα των νέων σχεδιάσεών τους.
Οι Αμερικανοί είχαν ένα σημαντικό πρόγραμμα από την δεκαετία του 1960, στέλνοντας την πρώτη επιτυχημένη αποστολή στην Αφροδίτη το 1962. Όταν υπήρχαν πολλά λεφτά την δεκαετία του 1960 και η πολυπλοκότητα ήταν μικρή έστειλαν και πολλές αποστολές σε μία περίοδο όπου το παγκόσμιο ενδιαφέρον ήταν κυρίως στο επανδρωμένο πρόγραμμα. Οι πρώτες εικόνες από τον Άρη το 1965 δεν προκάλεσαν τόσο ενδιαφερον όσο οι αποστολές Διδυμοι ή ο Σοβιετικος πρώτος διαστημικός περίπατος την ίδια χρονιά. Μετά το πρόγραμμα Απολλων συνεχίστηκε η ρομποτική εξερεύνηση από αδράνεια και με την λογική της επικείμενης αποστολής στον Άρη (πχ Βικινγκ) την οποία εν τέλει ακόμα περιμένουμε. Ωστόσο το διαστημικό λεωφορείο χαντάκωσε το πρόγραμμα, κατ'αρχήν τρώγοντας όλα τα λεφτά της NASA λόγω υπερβάσεων κόστος και εν συνεχεία θέτοντας υποχρεωτική εκτόξευση με αυτό η οποία όμως ήταν αδύνατη μετά την τραγωδία του Τσάλεντζερ. Εν τέλει το λεωφορείο απεδείχθει πολύ ακριβό αλλά η ζημιά είχε γίνει. Η σύγχρονη περίοδος ξεκινά με το Pathfinder και την λογική του ταχύτερα, φτηνότερα, καλύτερα, διότι λόγω πολυπλοκότητα οι αποστολές είχαν γίνει σπάνιες και πανάκριβες. Ωστόσο και η λογική αυτή είχε τα όριά της, δεν μπορείς να κάνεις τα πάντα με λίγα λεφτά, με αποτέλεσμα η NASA πλέον να έχει μετακινηθεί σε μία λογική ισορροπημένου μίγματος μεγάλων, μεσαίων και μικρών αποστολών.
Οι Ευρωπαίοι και οι Ιάπωνες ξεκίνησαν με τις αποστολές του κομήτη Χάλεϋ το αυτόνομο πρόγραμμά τους, διότι δεν μπορούσε να τους υποστηρίξει η NASA. Μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ η Ευρώπη βρέθηκε να είναι η δεύτερη διαστημική δύναμη, παρότι ο προϋπολογισμός της ΕΔΥ είναι μόλις το 1/4 της NASA. Οι Ιάπωνες έχουν μία σειρά μικρών αποστολών, οι Ευρωπαίοι όμως έχουν πλέον ένα ολοκληρωμένο μίγμα μεγέθους αποστολών.
Ως προς τις λεπτομέρειες ενδιαφέρον είναι ότι οι περισσότερες αποστολές της NASA εκτοξέυτηκαν με το Delta II λόγω του χαμηλού κόστους του. Επίσης ενώ οι Σοβιετικοί είχαν μακροπρόθεσμο ολοκληρωμένο πρόγραμμά, οι Αμερικανοί δεν είχαν. Ενδιαφέρον όμως είναι ότι τα "πορφυρά περιστέρια", μία σειρά μελετών του JPL της δεκαετίας του 1970 μετά το Βικινγκ ως προς το τι αποστολές μπορούν να προκαλέσουν το ενδιαφέρον του κοινού έχουν πλέον εκτοξευτεί όλες πλην της επιστροφής δείγματος από τον Άρη. Επίσης σχεδόν όλες οι προτάσεις αποστολών απο τον πρώτο διαγωνισμό για τις αποστολές κλάσης Discovery έχουν πλεόν επιλεγεί και εκτοξευθεί στους επόμενους διαγωνισμούς. Το μέλον της διαστημικής εξερεύνησης προδιαγράφεται φωτεινό καθότι η αμερικάνικη κοιλιά λόγω των υπερβάσεων κόστους του Curiosity και του μειωμένου προϋπολογισμού θα καλυφθεί από τις άλλες διαστημικές δυνάμεις. Ως προς αυτό είμαι αισιόδοξος για το μέλλον
